Google ismine faaliyet gösterdiğini argüman eden dolandırıcılar, internetle yapılan süreçlerin ağırlaştığı koronavirüs sürecinde arama motorunun haritalarında kaydı bulunan işletmelere telefonla ulaşıyor.
Bu şahıslar, işletmelerin haritada görünmeye devam etmesi için 500 liraya kadar para talep ediyor. İşletme sahipleriyse parasız aldıkları hizmetin fiyatlı hale geldiğini düşünerek, banka havalesiyle parayı gönderiyor ya da sözleşme teslimi sırasında kargo şirketi görevlilerine nakit olarak ödüyor.
Dolandırıldıklarını anlayıp para iadesi için firmaların telefonlarını arayanlar ise muhatap bulamıyor.
E-ticaret yapan Esra Köker, yaşadığı mağduriyetle ilgili AA muhabirine yaptığı açıklamada, pandemi periyodunda Google’ın partneri olduğunu söyleyen bir şirketten arandığını anlattı.
24 saat içinde 350 lira yatırılmazsa Google hesabı ve harita servisindeki adresinin kaldırılacağının söylendiğini söz eden Köker, “Ben de bu hizmetlerin devam etmesi için onlara ‘tamam’ demek zorunda kaldım. Yaklaşık 15 dakika sonra bu sefer bir kargo firmasından beni aradılar. Mukaveleyi ulaştırmak fiyatını nakit olarak tahsil edeceklerini söylediler. Ben de sonraki gün kapıdan ödemeyle mukaveleyi aldırdım.” diye konuştu.
Köker, bu süreçlerin akabinde şüphelenip Google yetkililerini aradığında bu türlü bir firma ile çalışmadıklarını öğrendiğini, o anda dolandırıldığından emin olduğunu lisana getiren Köker, şöyle devam etti:
“Zaten mukavele diye bir şey ortada yok. Kontratta benim ya da şirket yetkilisinin imzası mevcut değil. Benden o anda imza alınması gerekirdi. O denli bir şey de yapılmadı. Ödemeyi kargo şirketine yaptık, tahsilat makbuzu da verilmedi ancak kargo şirketinin fiyatı aldığını biliyoruz. Kargo şirketi hakkında da bundan ötürü bir soruşturma açılabilir. Ulaştığımız Google yetkilileri ‘Şirketin adresleri, haritalar servisinden asla silinmez. Bu hizmet fiyatsız olarak veriliyor. Kelamı edilen bu türlü bir şirketle asla çalışmıyoruz.’ dedi. Paramın iadesini talep etmek için daha evvel beni arayan şirket numarasıyla irtibata geçmek istedim. Kontratın üzerinde de o telefon numarası vardı. Birinci başta bana yanıt verdiler. Para iadesi isteyince bu sefer telefonlarıma çıkmadılar. Bu süreç için birkaç gün bekledim. Şirket görevlileriyle Whatsapp üzerinden iletileşmeye başladık. Onlara parayı yollamaları için banka hesap bilgilerimi yolladım. Lakin bir geri dönüş yapmadılar.”
Dolandırıcı şirket hakkında internette yüzlerce şikayet kaydı olduğunu, bu etaptan sonra mevzunun yargıda olduğunu söz eden Köker, “350 lira benim için çok değerli değil ancak günde en az 20-30 kişiyi bu türlü mağdur ediyorlarsa ortada önemli sorun vardır. Ben eminim ki siteye şikayetini yazmayan birçok insan olur. Ayrıyeten bu şahıslar, birinci başta uydurma bir şirket ismi kullanıyorlar. Aslında şirketin mukaveledeki ismi çok farklı.” diye konuştu.
Hata duyurusu
Avukat Seda Ballıkaya ise müvekkili Esra Köker’in durumu anlatmasından sonra birkaç hafta şirkete ulaşmaya çalıştıklarını söyledi.
İnternet üzerinden yaptıkları araştırmalarda kelam konusu firmanın birçok kişiyi mağdur ettiğini gördüklerini kaydeden Ballıkaya, “Mağduriyetin büyük ölçüde olduğu anlaşılınca İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığına şahısların tespit edilmesi ve cezalandırılması için dolandırıcılık cürmü nedeniyle müracaatımızı yaptık.” sözlerini kullandı.
Dolandırıcıların insanları kolay ikna etmek için küçük meblağlar istediğini, bu nedenle mağdurların daha fazla olabileceğini kaydeden Ballıkaya, bunun önlenmesi gerektiğini belirtti.
Ballıkaya, bu hadisenin bilişim kabahatlerinin misyon konusu haline geldiğini belirterek, “Bu şahıslar tespit edilip yakalanırsa nitelikli dolandırıcılık sebebiyle haklarında bir dava açılmasını bekliyoruz. Bu manada mağduriyetlere karşı verdikleri ziyanı karşılama yükümlülükleri de oluşacaktır. Google, bu hadiseler nedeniyle vatandaşlara çeşitli ikazlar yapıyor lakin dolandırılanların sayısı da giderek artıyor.” değerlendirmesini yaptı
Dolandırıcılık için özel “call center”
SEO (Arama Motoru Optimizasyonu) uzmanı Celilcan Topçuoğlu da arama motorlarında “Benim İşletmem” servisiyle şirketlerin reklam maliyetlerini düşürerek daha kolay tanıtım yaptığını söyledi.
Bunu yaparken dolandırıcıların tuzaklarına düşülmemesi için dikkatli olunmasını isteyen Topçuoğlu, şöyle konuştu:
“Bir gün telefon çalıyor ve birileri, ‘Google’dan arıyoruz isterseniz işletmenizi Google Haritaları’na kaydedelim. Ama bunun için aşikâr bir süreç fiyatı ödemelisiniz’ diyorlar. İşletme sahibi de Google’dan arandığını düşünerek teklif edilen ölçüsü tereddütsüz ödüyor ve büsbütün fiyatsız olan bu kaydı fiyatlı olarak yaptırmış oluyor. Kayıt nitekim de yapılıyor. Kendisine Google’dan PIN bilgisi geliyor. PIN geldikten sonra işletme sahibi, hizmet aldığını ve Google’ı aradığını düşünerek dolandırıcıları tekrar arıyor ve girilen kaydın doğrulanması da sağlanıyor.”
Topçuoğlu, dolandırıcıların inanç sağladıktan sonra da daima danışmanlık hizmeti vermeye başladıklarını, bu kademede ikinci planının devreye sokulduğunu söyledi.
Bu bireylerin işletmeler hakkında onlarca hesaptan tıpkı anda düşük puan vererek, olumsuz yorumlar da yaptığına dikkati çeken Topçuoğlu, “Tedirgin olan işletme sahibi de dolandırıcı şirketi, tekrar arayarak yardım istiyor. Bunun için de fiyat talep eden dolandırıcılar berbat yorumları silebileceklerini söylüyorlar. Fiyatı ödeyen işletme sahibinin berbat yorumları siliniyor ve yerine olumlu yorumlar yapılıyor. Bu durum bir kısır döngü halini alıp uzun bir müddet bu türlü devam edebiliyor.”
Bu yolla günlük 100 bin liraya yakın haksız çıkar elde eden firmalar olduğunu belirten Topçuoğlu, “Dolandırıcılık için özel ‘call center’ kuruyorlar. Google’ın da bununla uğraşta düzenek geliştirmesi gerekir.” dedi.
Topçuoğlu, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Devletin ilgili üniteleri de bununla ilgili ihtarların olduğu kamu spotları hazırlayabilir. Aslında Google Haritalar’a işletmenizi fiyatsız kaydetmek o kadar da güç değil. Google Businness sistemine ‘Gmail’ hesabınızla giriş yaptıktan sonra birkaç kolay talimatı takip ederek, işletmenizi Google Haritalar uygulamasına kaydettirebilirsiniz. Daha sonra Google verdiğiniz adresin doğruluğunu tespit için size kapalı bir zarf içerisinde bir PIN numarası gönderecek. Bu zarfın gelmesi uzaklığa nazaran bir ayı bulabilir. Bu zarfın içindeki PIN numarasını yeniden Google Businness sistemindeki ilgili alana girdikten sonra işletmeniz doğrulanmış olacaktır.”
