Gökbey yıl sonunda yerli motoruyla buluşacak

Ulusal Teknoloji Atılımı sloganıyla yola çıkan ve Türkiye’nin teknoloji üreten bir topluma dönüşmesini hedefleyen TEKNOFEST, Türkiye Teknoloji Grubu Vakfı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı yürütücülüğünde, Türkiye’nin önde gelen teknoloji şirketleri, kamu kurumları, medya kuruluşları ve üniversitelerinin dayanaklarıyla, Anadolu Ajansının (AA) “Global Bağlantı Ortaklığı”nda Gaziantep Ortadoğu Fuar Merkezi’nde gerçekleştiriliyor.

Aktifliğin yürütücülerinden TUSAŞ, TEKNOFEST’te yerli ve ulusal imkanlarla geliştirdiği hava araçlarının maket modellerini sergiliyor.

TUSAŞ Helikopter Genel Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Yıldırım Kemal Yıllıkçı, aktiflikte AA muhabirinin başta helikopter programları olmak üzere şirketin üzerinde çalıştığı hava araçlarına ait sorularını yanıtladı.

TUSAŞ’ın halihazırda 4 helikopter programı yürüttüğünü söz eden Yıllıkçı, bunlardan ikisinin modifikasyon ve üretim yüklü 5 tonluk T129 Atak Taarruz ve Taktik Keşif Helikopteri ile T70 Genel Gaye Helikopteri olduğunu söyledi.

Yıllıkçı, Türk Silahlı Kuvvetleri ve İçişleri Bakanlığına 59 helikopter teslim ettiklerini belirterek, “Bu yıl prestijiyle da Atak’ın yeni bir versiyonunu devreye soktuk. Onun da teslimat ve kabul çalışmaları devam etmekte. Böylece Atak helikopterimiz değişik konfigürasyonlarda ve emellerle kullanılabilecek hale geldi. Mevcut teknik performans özelliklerine bir de harekat kabiliyeti bakımından yeni çeşitlilikler katıldı. Atak programımız çok başarılı formda devam ediyor. Pakistan ile 30 helikopterlik bir kontratımız var. Onun için ABD’den motor ihracat lisansını bekliyoruz. Filipinler’de benzeri şeklide 6 helikopter için kontrat imzaladık, onun için de bekliyoruz.” diye konuştu.

“Gökbey’in her gün yeni bir özelliğini test ediyoruz”

Yıllıkçı, bu üretim projeleri yanında özgün tasarım platformlara yönelik çalışmalar yürüttüklerini bildirdi.

Büsbütün yerli ve ulusal olarak tasarlanan sistemleri üzerinde taşıyan Gökbey Genel Niyet Helikopteri’nin sertifikasyon ve geliştirme test uçuşlarının başarılı halde devam ettiğini vurgulayan Yıllıkçı, şu bilgileri verdi:

“Her gün yeni bir özelliğini, yeni bir kabiliyetini test etmiş oluyoruz. Helikopterimizin doğal kararlığı epeyce yeterli. Pilotaj bakımından güzel kumanda edilebilen, test pilotlarımızın epey beğendiği bir konfigürasyon olarak başarılı formda testlerine devam etmekte. Kısmet olursa bu sene sonu prestijiyle birinci yerli motorumuzu da Gökbey helikopterimize entegre etmeye başlayacağız. Ön prototip diyeceğimiz, helikopter üzerine yerleştirme açısından değerli olan motor prototiplerini alacağız. TUSAŞ Motor Sanayii çok başarılı formda motoru geliştirmekte. Motoru da dahil ettiğimiz vakit Gökbey helikopterimiz büsbütün yerli ve ulusal bir helikopter olacak, hiçbir sistem bakımından dışarıya bağımlı olmayan, rastgele bir kısıtı bulunmayan hale gelecek. Böylece dünyada hakikaten bir helikopteri bütünüyle kendisi tasarlayıp üreten 6-7 ülkeden biri olacağız. Kimi ülkeler helikopter geliştiriyor ancak motorunu, dinamik sistemini aşikâr bir helikopterden alıp kendilerine adapte etmek üzere ortak çalışma yüklü bunu yapıyorlar. Gökbey helikopterimizin halihazırda dişli kutusu, palleri, rotoru, hub sistemi, aviyonik sistemleri, iniş kadrosu kendi tasarım ve üretimimiz. Buna motoru da eklediğimiz vakit büsbütün yerli ve mili olacak.”

10 tonluk yeni kuşak Atak helikopterinde son durum

Yıllıkçı, Ağır Sınıf Taarruz Helikopteri Programı’nda ise ön tasarım etabına geldiklerini kaydetti.

Helikopterin dünyada bu klasta bilinen helikopterlerden daha üstün özelliklere sahip olacak formda hem sıcak hava-yüksek irtifa hem de deniz düzeyinde gemiden operasyonlara uygun formda geliştirildiğini lisana getiren Yıllıkçı, “10 tonluk yeni kuşak bir Atak helikopteri tasarlıyoruz. Aviyonik ve mühimmat sistemleri olarak ASELSAN ve ROKETSAN’ın yaptığı çok başarılı sistemler var. Onları da entegre ederek daha üstün kabiliyeti bulunan bir Atak helikopterine sahip olacağız. Sonuç olarak 4 helikopter projemiz tam gaz devam ediyor. Mühendislerimiz, teknisyenlerimiz, bütün çalışanlarımız büyük bir şevkle projelerdeki bu orta sonuçları görmekten keyifli şeklide çalışmalarını sürdürüyor.” diye konuştu.

İkinci T70 helikopteri de motor çalıştırdı

T70 helikopterinin üretiminden sorumlu olduklarını hatırlatan Yıllıkçı, şu değerlendirmede bulundu:

“Helikopterin üzerine özel bir aviyonik konfigürasyonu geliştiriliyor. Onun testleri ve kalifikasyonu tamamlandığında helikopter uçmaya hazır olacak. İkinci helikopterin de motorunu çalıştırdık. Yetişmiş olarak uçabilmesi için üzerindeki bütün sistemlerin entegrasyonunun ve kalifikasyonunun tamamlanması gerekiyor fakat programlandığı formda üretime devam ediyoruz. Büsbütün yerli üretim olan gövdeyi de ürettik. Bütün ayrıntı üretimleri sürüyor. Başarılı bir program olacağını ümit ediyoruz.”

“Gökbey’e çok ilgi var”

Yıllıkçı, Gökbey ve yerli motor projelerinin birbirine paralel yürümesi için çalıştıklarını vurguladı.

Mümkün olduğu kadar kısa vakitte Gökbey’i kullanıcısıyla buluşturmak istediklerini söz eden Yıllıkçı, “Öncelikle bu takvimi yakalayacak halde programa devam ediyoruz. Motorun da yetişmesi, müşterimize yerli motorla vermek emellerimizden biri lakin her vakit B planımız da var tabi.” dedi.

Gökbey’e çok ilgi olduğunu belirten Yıllıkçı, şöyle devam etti:

“Çünkü çok gayeli bir helikopter. Helikopter dünyasında en fazla kullanılan ve en çok bulunan helikopter kategorisinde. 5 palli, gücü yüksek bir helikopter. Düzgün sonuçlar alacağımızı ümit ediyoruz. Öncelikle ülkemizin ulusal muhtaçlıklarını karşılamayı, daha sonra birçok ülkeye helikopterimizi satmayı hedefliyoruz. Atak-2 diye de anılan ağır sınıf helikopterinde de çok hoş gelişmeler var, tasarım faaliyetleri devam ediyor. Bunun paralelinde yeni teknolojileri, yeni konseptleri kullanmak üzere yaptığımız prototip diyeceğimiz birtakım sistem bazında çalışmalarımız başarılı biçimde sürüyor. Onu da 2023 yılında uçurmayı hedefliyoruz. Tıpkı vakitte Ulusal Muharip Uçak’ımızın birinci hangardan çıkışını 18 Mart 2023 olarak hedefledik. İnşallah 2023 yılında birçok platformumuz devreye girecek, uçmaya başlayacak.”

“Aksungur rekor üstüne rekor kırdı”

Yıldırım Kemal Yıllıkçı, çift motorlu insansız hava aracı Aksungur’un da rekor üstüne rekor kırdığını söyledi.

Aksungur’un 49 saate yakın havada kaldığına, bütün sistemlerinin başarılı biçimde çalıştığına dikkati çeken Yıllıkçı, ikinci olarak aracın tam yükle yaklaşık 29 saat havada kaldığını lisana getirdi. Yıllıkçı, Aksungur’un, mühimmat bakımından mevcut Anka’dan 2-3 kat üstün özelliğe sahip olacağını ve projenin muvaffakiyetle devam ettiğini aktardı.

TUSAŞ kapılarını yarışmacılara açacak

TEKNOFEST’e bu yıl Helikopter Tasarım Müsabakası konseptiyle katıldıklarını söz eden Yıllıkçı, buraya 117 müracaat olduğunu ve elemelerle sayıyı 11’e indirdiklerini bildirdi.

Yıllıkçı, müsabakaya katılanlara, uzaktan helikoptere ait temel eğitimler verdiklerini, kimi yazılımları kullandırdıklarını belirterek, şunları kaydetti:

“Bu sayede daha gerçekçi, ayakları yere basan, daha şevkle yaptıkları çalışmalar oldu. Finale kalan 11 helikopterimizin hepsinin de çok hoş düşünülmüş konseptleri var, ince hesaplamalardan geçirilmişler. 3 günü ağır halde yapılacak sunumlarla 1, 2 ve 3’üncüyü seçmekte zorlanacağız fakat bu gurur verici bir şey. Bu müsabakalar birebir vakitte gelecekte TUSAŞ’ta çalışacak mühendisleri seçme açısından da çok değerli. Çok gurur duydum. Bu arkadaşlarımızın hepsini TUSAŞ’a davet etmeye kelam verdik. İnşallah kimilerini da mühendis olarak şirketimizde görevlendireceğiz. Bizim isterlerimize karşılık olarak tasarlanan helikopterlerin hepsi çift rotorlu dediğimiz konfigürasyonda. Yüksek süratli bir ister olduğu için itki pervaneli yani arttan ittirmeli bir helikopter. Klasik helikopter konfigürasyonundan bir derece farklı. Dünyada da bu konseptler üzerinde önemli biçimde çalışılıyor. Gençlerin bu üzere yeni konseptleri düşünmesi, bunların hesabını, kitabını yapabilmesi çok gurur verici. İnşallah içlerinden çok yeni arkadaşlar ve gruplar çıkacaktır.”