DÜNYA – ANKARA
Madencilik, doğalgaz, elektrik piyasalarına yönelik mevzuatta değişiklik öngören 46 maddelik kanun teklifi AK Parti tarafından TBMM Başkanlığına sunuldu. Teklifle 3213 sayılı Maden Kanununda yapılan değişiklikle halen 18 ayrı konuda talep edilen ‘borcu yoktur’ belgesinin aranacağı işlemlerin sayısı azaltılıyor. Buna göre, maden arama ve işletme ruhsatlarının verilmesi, birleştirilmesi, süresinin uzatılması, devir ve intikalleriyle çevreyle uyum bedeli iadelerine ilişkin başvurular dışında, ‘borcu yoktur’ yazısı aranmayacak.
Öngörülen zamanda süre uzatım talebi bulunan maden işletmecilerinin, bu taleplerinin değerlendirilmesi, tamamlanmayan ruhsat sahalarında 1 yılı geçmemek üzerine işletme faaliyetine devam edebilecek.
Ekonomik ve hızlı olacak
6’ncı madde ile yerli üretim gazın ekonomik ve hızlı yoldan satışa sunulabilmesi için, bunların taşınmasına yönelik LNG lisansı alma zorunluluğu kaldırıldı. Rutin prosedürün dışında yatırım talebinde bulunan belediyeler, ilgili dağıtım şirketinden geçiş bedeli, kira bedeli, altyapı kazı izni harcı dışında; teminat, kontrollük hizmet bedeli, kaplama bedeli, hafriyat döküm bedeli gibi adlarla herhangi bir bedel talep edemeyecek. Altyapı kazı alanının üst kaplamaları ilgili işler belediye tarafından yapılacak. Boru hatlarıyla ulaşımın teknik ve ekonomik olarak mümkün olmadığı bölgelere doğalgaz ulaşması için mevcut doğalgaz iletişim şebekeleri, LNG veya CNG yöntemleriyle beslenebilecek.
Derin piyasa ve rekabet
Yeni yasayla piyasanın derinleşmesi ve rekabet ortamının artırılması için piyasa yapıcı (market marker) kavramına benzer bir yaklaşım öngörülerek yapılanma sağlanacak. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile ilgili KİT’lerin yurt dışında kurdukları şirketlerin ortakları, Cumhurbaşkanlığı kararı ile Türkiye’deki şubelerinin bulunduğu yerlerde ayrı birer şirket kurabilecekler. Doğalgazda arz güvenliğinin sağlanması amacıyla BOTAŞ tarafından yapılacak doğalgaz alımları 4734 sayılı Kamu İhale Kanunundan muaf olacak.
Ayrı bir madde ile, TPAO’nun denizlerde belirli faaliyetleri açısından herhangi bir parasal limit gözetmeksizin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunundaki muafiyeti, bağlı ortaklıkları, yurt dışında kurduğu şirketleri, petrol ve doğalgaz arama, sondaj, üretim, taşıma, depolama, gazlaştırma faaliyetlerini de kapsayacak şekilde BOTAŞ için de sağlandı.
Uygulama 20257e uzatılıyor
Genel aydınlatma giderlerinin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının bütçesine konan ödenekten karşılanmasına ilişkin uygulamanın tarihi 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılıyor. Teklifle birlikte jeotermal kaynakların daha hızlı yatırıma dönüşmesi için düzenlemeler getirilirken, bu alanda ruhsat sahiplerinin kullandıkları su miktarının belirlenmesinde usulsüzlük yapmaması ve kaçak kullanımı engellemek için çeşitli cezai müeyyideler öngörüldü.
Lisanssız elektrikte fiyat yeniden belirlendi
Teklifin 13’üncü maddesiyle, lisanssız elektrik üretim tesislerinin destekleme mekanizmasındaki 10 yıllık sürenin bitiminden itibaren uygulanacak fiyatı belirleme konusunda Cumhurbaşkanı yetkilendirildi. YEK Destekleme Mekanizmasına tabi olmak isteyen elektrik üretim tesisleri için 31 Ekim’e kadar olan başvuru zorunluluğuna ilişkin hüküm, ‘EPDK’nin belirleyeceği tarihe kadar’ şeklinde değiştiriliyor. Teklifle, 10 Mayıs 2019 tarihinden itibaren bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu almaya hak kazanılan yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanssız elektrik üretim faaliyetleri kapsamındaki tesislere YEK Destekleme Mekanizması kapsamında uygulanacak fiyatlar yeniden belirlendi. Buna göre; kilovatsaatine hidroelektrik üretim tesisinde 7.3 cent, rüzgar enerji tesislerinde 7.3 cent, jeotermalde 10,5 cent, biyokütlede ve enerji de 13.3 cent ödenecek.
