Kamuoyunda “sosyal medya yasası” olarak bilinen ve kısa bir mühlet evvel yürürlüğe giren “İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Hatalarla Uğraş Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”, toplumsal medyaya yönelik düzenlemeleri içeriyor.
Kanunla internet kullanıcılarının ferdî müracaatlarında yahut kamu kurumlarının bildirimlerinde yaşanan zorlukların aşılması için toplumsal ağ sağlayıcılarla muhataplık bağlantısı kurulması amaçlanıyor. Kanunla İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Hatalarla Gayret Edilmesi Hakkında Kanun’a “sosyal ağ sağlayıcı” biçiminde yeni bir tanımlama da getiriliyor.
Yeni düzenleme hakkında değerlendirmelerde bulunan Dr. Öğretim Üyesi Korhan Mavnacıoğlu, 1990’lı yıllardaki internet ile günümüzdeki interneti tıpkı halde ele alamayacaklarını, gelinen noktada internetin, bir kitle irtibat aracı olarak ele alınması gerektiğini söyledi.
Mavnacıoğlu, “Nasıl ki öbür kitle bağlantı araçları olan gazete, televizyon, mecmua ve radyo mecralarına yönelik düzenlemelere gereksinim duyuluyorsa tıpkı biçimde internet ve toplumsal medyaya yönelik olarak da düzenlemelere muhtaçlık duyulmaktadır. Toplumsal medya kullanıcılarının bir kısmının farkında olduğu ama büyük bir kısmının da farkında olmadığı bilgi güvenliği ve şahsî data ihlalleri hem ülkemizde hem de dünyada kıymetli bir sorun olarak karşımıza çıkıyor.” diye konuştu.
Bireylerin, toplumsal medya platformları üzerinden olumsuz durumlarla müsabakaları halinde doğal olarak bir muhatap aradığını söz eden Mavnacıoğlu, mevcut durumda bireylerin, toplumsal ağ sağlayıcılarına ulaşmak için bir dizi ve vakte yayılan prosedürden geçtiğini, bu prosedürler sonucu geri bildirim alınmadığı ve sorunun çözülmediği durumların da sıklıkla yaşanabildiğini aktardı.
“Bir kurumsal vatandaş anlayışıyla hareket edilmesi gerekmekte”
Korhan Mavnacıoğlu, toplumsal ağ sağlayıcıların, yasanın gereklerini yerine getirme noktasında yapacakları faaliyetler ve yetkili kurumlar ile yapacakları iş birliğinin bir manada toplumsal medya kullanımı sıralamasında dünyada üst sıralarda bulunan Türk toplumsal medya kullanıcılarına verdiği kıymeti de ortaya koyacağını belirterek, şunları kaydetti:
“Aynı halde, bu derece küresel çapta faaliyet gösteren kurumların gözetmesi gereken kriterler ortasında kurumsal vatandaşlık anlayışı da bulunmaktadır. Faaliyet gösterilen ülkelerde yalnızca bir kurum olarak değil, tıpkı vakitte bir kurumsal vatandaş anlayışıyla hareket edilmesi gerekmektedir. Toplumsal ağ sağlayıcıların, maddelerin gereğini yerine getirmesinin yanı sıra ticari faaliyette bulunulan ülkede vergi mükellefi olma, topluma yarar sağlamayı amaçlama, toplumdaki bireylerin ziyan görmesini engelleyecek faaliyetlerden kaçınma üzere noktalar, bu şirketlerin kurumsal vatandaşlığın gereğini yapıp yapmadıklarını da ortaya koyacaktır.
Reklamverenlerin toplumsal medya platformların olan ilgisi ve ticari markaların her geçen gün artan potansiyeli göz önüne alındığında Türkiye’deki reklam pazarından hisse alamama durumu, toplumsal ağ sağlayıcılar için önemli gelir kaybına neden olabilir. Bu nedenle Türkiye üzere kıymetli bir ülkedeki faaliyetlerin devamı açısından kelam konusu toplumsal ağ sağlayıcıların yasaya uygun formda hareket edecekleri düşünülebilir.”
“Yasal düzenlemelere gereksinim olduğunu görüyoruz”
Mavnacıoğlu, Türkiye’deki düzenlemeyle dünyadaki benzerlerine yönelik örnekler hakkında bilgiler verirken, toplumsal ağ sağlayıcılarının ferdî data kullanımına ait siyasetleri ve ferdî bilgi ihlallerine ait öteki ülkelerde de çeşitli düzenlemeler yapıldığını gördüklerini anlattı.
Mavnacıoğlu, devamla şu değerlendirmelerde bulundu:
“Geldiğimiz noktada toplumsal medya olarak isimlendirdiğimiz bütün platformların, kullanıcıların şahsî datalarını kullanmaya yönelik tasarlandığı görülmektedir. Kullanıcılar, çeşitli kontratları onaylasalar dahi datalarının nasıl ve ne biçimde kullanıldığından emin olamamaktadır. İşte buradan hareketle yasal düzenlemelere muhtaçlık olduğunu görüyoruz.
Türkiye’de olduğu üzere öbür ülkelerde de vatandaşların toplumsal ağ sağlayıcılardan kaynaklı yaşadığı mağduriyetleri önlemeye yönelik yasalar mevcut. Yurt dışındaki örneklerde de toplumsal ağ sağlayıcıların data ihlallerine ait olarak kapsamlı yasal düzenlemelerin var olduğunu görüyoruz.”
“Bir ticari işletmenin faaliyet gösterdiği ülkede ofis açması pek doğal”
Mavnacıoğlu, kelam konusu yasanın Avrupa ülkelerinde uygulanan maddelerle benzerlik gösterdiğini tabir ederek, yasaya nazaran, Türkiye’den günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcıların Türkiye’de temsilci belirlemesi gerektiğini kaydetti.
Mavnacıoğlu, “Bunu değerlendirdiğimizde toplumsal ağ sağlayıcıların aslında birer ticari işletme olduğunu unutmamak gerekiyor. Bir ticari işletmenin faaliyet gösterdiği bir ülkede temsilci bulundurması ya da ofis açması pek doğaldır. Aslında bu maddeden evvel bu firmaların kendi inisiyatifleriyle Türkiye’deki kurumsal yapılanmalarını tamamlamaları gerekirdi. Yasanın gereklerini yerine getiren toplumsal ağ sağlayıcıları, bunun sonucunda toplumsal medya kullanıcılarının ve toplumsal medya platformlarından etkilenebilecek öteki bireylerin de itimadını kazanabilecektir.” halinde konuştu.
Bu türlü bir yasa yürürlüğe girdiğinden toplumsal medya kullanıcısı olsun ya da olmasın bütün vatandaşların haberdar olmasının büyük kıymet taşıdığını vurgulayan Mavnacıoğlu, şunları kaydetti:
“Çünkü toplumsal medya platformları üzerinden yaşanan hakaret ve gibisi durumlarda bireylerin nasıl hareket edeceklerini bilmeleri gerekiyor. Bu yasanın uygulanması sonucu bireylerin yanında ticari işletmelere ve markalara da olumlu yansımaları olacaktır. Bilhassa toplumsal medya reklamcılığı ve dijital pazarlama alanındaki faaliyetler daha şeffaf bir formda yürütülecektir. Daha evvel toplumsal ağ sağlayıcılarının vergi siyaseti, faturalandırma ya da toplumsal ağ sağlayıcılarla direkt muhatap olmak isteyen markalar, bu platformlara reklam vermeye yönelebilecektir. Toplumsal medya platformları üzerinde yapılan paylaşımlar sonucu telif hakkı açısından sorun yaşayan ya da prestij kaybına uğrayarak mağduriyet yaşayan markalar da artık bu tıp durumlarda karşılarında bir muhatap bulabilecektir. Markaların prestijinin korunması noktasında da bu yasanın değerli bir adım olduğunu söyleyebiliriz.”
