Bilim insanları asemptomatik olaylardan korkuyor: Salgın büyüyebilir

Lakin kamu sıhhati uzmanları, bunun dünya genelinde tespit edilmiş hadiseler olduğunu ve gerçek hasta sayısının bunun çok daha üzerinde olduğunu tabir ediyor. ABD Hastalık Denetim ve Tedbire Merkezi (CDC), asemptomatik hadiselerin oranının yaklaşık yüzde 40 olarak hesaplandığını belirtiyor.

Yapılan birtakım diğer araştırmalar da koronavirüs bulaşlarının yüzde 16’sının bulaştırıcı oldukları halde hastalığı taşıdığını fark etmeyen asemptomatik şahıslar ya da hastalığı hafif atlatanlar tarafından yayıldığını gösteriyor.

Kamu sıhhati uzmanlarına nazaran, virüsü kapmış bir kişinin hangi devirlerde bunu bulaştırabileceğinin bilinmesi, virüsün ne kadar süratli yayıldığının anlaşılmasında kritik değer taşıyor.

Hakemli akademik mecmua Nature’da Haziran ayında yayımlanan, İtalya’da karantina altında tutulan Vò kasabasıyla ilgili bir araştırma, Covid-19 hadiselerinin yüzde 40’tan fazlasının rastgele bir semptom göstermediğini ortaya koydu.

Nüfusu yaklaşık 3 bin 200 olan Vò, ayrıyeten İtalya’da Covid-19 kaynaklı bilinen birinci can kaybının bildirildiği yer. 20 Şubat’ta bir kişinin hayatını kaybetmesinin akabinde kasaba 14 gün karantinaya alındı.

Karantinanın başlangıcında yapılan testlerde kasaba halkının yüzde 2,6’sında virüs tespit edildi. Karantinanın başlamasından birkaç hafta sonra ise bu oran yüzde 1,2’ye geriledi. Bu vakit dilimi içerisinde, virüsü kapanların yüzde 40’ı rastgele bir semptom göstermedi.

Londra’daki Imperial College ve Padua Üniversitesi tarafından ortak yapılan araştırmada ayrıyeten, test sonucu müspet çıkan şahıslarda, virüsün ortalama 9,3 günde kaybolduğu görüldü.

Araştırma sonuçlarına ait raporda, “Asemptomatik şahıslar, virüsü taşıdıklarının muhakkak farkında değiller. Hayat usulleri ve yaptıkları işe bağlı olarak, davranışlarını hiç değiştirmeden farklı bireylerle bir ortaya gelebiliyorlar” denildi.

Padua Üniversitesi Moleküler Tıp Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enrico Lavezzo da, “Belli sayıda semptomatik kişinin testinin olumlu çıktığını görüyorsak, tıpkı sayıda tespit etmesi ve izolasyona alınması daha güç olan asemptomatik taşıyıcı olmasını da bekleyebiliriz” diye konuştu.

Asemptomatik şahısların bulaşıcılığı ne kadar?

Kamu sıhhati uzmanları, bu durumun semptom göstermeyen şahısların virüsü kaptıktan sonra ne kadar müddet bulaştırıcı olduklarına dair soruları gündeme getirdiğini belirtiyor.

Uzmanlar, bir kişinin virüsü ne kadar mühlet yayabildiğinin anlaşılmasının, virüsün yayılma suratının tespit edilmesi kadar kritik bir mevzu olduğunu vurguluyor.

Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) de kısa bir müddet evvel bahisle ilgili bir araştırma yayımladı. Bu araştırmaya nazaran, virüs kapan bir bireyde semptomların başlaması bir ile üç gün ortasında vakit alıyor ve daha sonra virüs yükü düşüş eğilimine giriyor.

Asemptomatik şahıslarda bulaşıcılık seviyesi bir ile iki hafta ortasında görünüyor. Hafif semptom gösteren hastalarda ise bu mühlet üç haftanın da üzerine çıkabiliyor.

WHO, “SARS-CoV2 virüsünün bulaşması, direkt, dolaylı ya da enfekte olmuş şahısla yakın temas halinde, tükürük ya da kişinin öksürmesi, hapşırması, konuşması ya da müzik söylemesiyle teneffüs yolundan çıkan parçacıklarla gerçekleşiyor” diyor.

Bilim insanları, bu durumun asemptomatik bulaş konusunu çok daha değerli hale getirdiği uyarısı yapıyor.