Avro bölgesinde çift dipli durgunluk korkusu
Euro bölgesi ülkelerinin koronavirüs salgınıyla mücadelede kısıtlamaları artırmaları ekonomik aktiviteyi önemli ölçüde yavaşlattı. Dikkatle izlenen yüksek frekanslı alternatif veriler de bloğun çift dipli bir durgunlukla karşı karşıya olduğu korkusunu körükledi.
Söz konusu veriler arasında, alışveriş merkezlerine, konaklama tesislerine ve iş yerlerine seyahatlerin yanı sıra tüketici güveni ve harcamaları 2021’in ilk haftalarında büyük bir darbe aldı. Bu göstergeler, daha az kapsamlı ve güvenilir olmalarına rağmen, ekonominin resmi istatistiklere göre daha zamanlı bir ölçüsünü sunuyorlar.
ING’de kıdemli euro bölgesi ekonomisti Bert Colijn, erken verilerin yılın başından bu yana “faaliyetlerin düşmeye devam ettiğini” gösterdiğini söyledi.
Colijn’e göre, euro bölgesi ekonomisinin geçen baharda salgının ilk ortaya çıktığı anda yaşadığı ani, derin şokun aksine, enfeksiyonlardaki yeni artış “daha uzun süredir devam ediyor” ve “faaliyette daha yavaş ama sürekli düşüşe” neden olarak “riski artırmakta. Bu da cömert [hükümet ve merkez bankası] destek önlemleri yerinde kalmazsa gecikmiş bir iflas dalgasını tetikleyebilir.
Sonuç olarak ekonomistler, 2020’nin son üç ayında euro bölgesi üretimindeki tahmini düşüşün – Oxford Economics ve Nomura %1,8 ile %2,3 arasında bir daralmanın – ardından Almanya ve İtalya da dâhil olmak üzere bloğun birçok büyük ekonomisinde 2021 yılı ilk çeyrekte bir başka düşüşün geleceğini tahmin ediyor.
Bu, euro bölgesini iki yıldan kısa bir süre içinde art arda iki çeyrek negatif büyüme olarak tanımlanan ikinci durgunluğu anlamına gelmekte.
Allianz’ın kıdemli Avrupalı ekonomisti Katharina Utermohl şunları söyledi: “Euro bölgesi ekonomisinin, sertleşerek devam eden kısıtlama önlemlerinin ardından [ilk çeyrekte] arka arkaya ikinci bir çeyreklik GSYİH daralması ile birlikte, 2021’e çift dipli bir resesyonla başlamasını bekliyoruz.
Nomura’daki Avrupa ekonomisti Chiara Zangarelli, aşıların yaygınlaştırılmasının “cesaret verici” olduğunu, ancak kilitlenmeler uzadıkça, euro bölgesinin ilk çeyreğinde gayri safi yurtiçi hasıla görünümünün daha kasvetli hale geldiğini söyledi.
Oxford Economics’te ekonomist olan Daniela Ordonez, virüsün daha fazla bulaşıcı varyantlarına atıfta bulunarak, faaliyetteki düşüşün “bloğun sağlık durumundaki yeni bir bozulma aşamasının yalnızca başlangıcı olabileceğini” söyledi.
Vakalarda ve kısıtlamalardaki yeni artış, geçen yılki salgından büyük zarar almayan bazı ülkelerin ekonomilerini de vuruyor.
Almanya ve Hollanda’da kısıtlamalar şu anda salgının ilk evresindekinden daha sert ve bu da mağazalara, barlara ve restoranlara yapılan seyahatlerin sayısında diğer Avrupa ülkelerine göre daha keskin düşüşlere neden olmakta.
Banka işlemlerini izleyen Fable Data’ya göre, Ocak ayının ikinci haftasında Alman tüketici harcamaları geçen yılın aynı dönemine göre % 25 daha düşüktü. Şirket, harcamaların bakkaliye dışındaki çoğu tüketim kategorisinde düştüğünü söyledi. Alman merkez bankasının haftalık ekonomik aktivite endeksi de aynı hafta yazdan bu yana ilk kez düştü.
Morning Consult’un verilerine göre, şu anda büyük alım yapmak için kötü bir zaman olduğunu söyleyen Alman tüketicilerin oranı Aralık’taki %16’dan Ocak ortasında %20’ye yükseldi. Veriler, Ocak ayının ilk iki haftasında tüketici güveni büyük euro bölgesi ekonomilerinde büyük ölçüde baskılandığını gösterdi.
Henüz işlerin bozulmadığı tek alan ise imalat sektörü. Euro bölgesi sanayi üretimi, artan ihracatla desteklenen sonbaharda şaşırtıcı derecede güçlüydü, bu nedenle fabrika üretiminin geçen yılın son çeyreğinde ekonomik daralmayı bir dereceye kadar hafifletmesi bekleniyor.
Aşılar artarken kilitlemeler de çoğalıyor
Daha güncel endüstriyel üretim önlemleri, bu esnekliğin 2021’e kadar devam ettiğini gösteriyor. Endüstriyel üretimi temsil eden Alman kamyonlarının kaydettiği kilometre, her zamanki Noel düşüşünden sonra geçen yıl Ocak ayı başlarının üzerinde ilerliyor.
Ancak ekonomistler, ekonomik görünümle ilgili yüksek düzeydeki belirsizliğin nihayetinde imalat üretimini besleyemeyebileceği konusunda uyardı.
Pantheon Macroeconomics’in ekonomisti Claus Vistesen, “Euro bölgesi imalat sektöründeki toparlanma [ilk çeyrekte] yavaşlayacak” dedi.
FT
