Antik kentten çıkarılan kemikler keçilerin DNA’sını aydınlatacak

Tarihi milattan evvel 8’inci yüzyıla kadar uzanan Aigai Antik Kenti’nde devam eden arkeolojik hafriyatlarda, çok sayıda keçi kemiği ve bunlardan yapılan nesneler bulundu. DNA incelemesi sonrası ise antik devirdeki keçi cinsleriyle günümüzdeki keçi ırkları ortasındaki alaka ortaya konulacak.

Manisa’nın Yunusemre ilçesi Yuntdağı bölgesinde Aiol halkı tarafından Batı Anadolu’da kurulan 12 kentten biri olan Aigai’de “Sanayi Mahallesi” diye isimlendirilen alanda devam eden hafriyatlarda çöplük olarak kullanıldığı belirlenen bir sarnıç çukurunda çok sayıda kemik bulundu.

Kimilerinin işlenerek çatal, bıçak, kaşık, saç iğnesi ve çeşitli mesken aletleri ile süs eşyalarına dönüştürüldüğü belirlenen kemikler, ODTÜ ve İstanbul Üniversitesinden uzman akademisyenler tarafından inceleniyor.

Çoğunluğu antik periyottaki keçilere ilişkin olduğu tespit edilen kemikler, DNA incelemesine tabi tutulacak.

Hafriyat lideri ve Manisa Celal Bayar Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yusuf Sezgin, AA muhabirine, “Aigai” sözünün eski Grekçe’de keçi manasına geldiğini, kentin eski devirde keçileriyle ünlü bir kent devleti olduğunu belirtti.

Bölgede 16 yıldır yaptıkları hafriyatlarda çok fazla hayvan kemiği bulduklarını hatırlatan Sezgin, şöyle konuştu:

“Bu hayvan kemikleri Evangelia Pişkin hocamız tarafından da inceleniyor. Kendisi bize bugüne kadar çalıştığı hiçbir hafriyatta Aigai’deki kadar keçi kemiğine rastlamadığını söyledi. Bu da bize Aigai için keçinin kıymetini gösteriyor. Elde ettiğimiz kaynaklardan kentin iktisadında keçinin değerli olduğunu biliyorduk. 2012’deki hafriyatlarda bulduğumuz atölyelerden biri kemik işliğiydi. Bundan 4 yıl sonra yaptığımız hafriyatlarda ise çöp çukuru içinde çok fazla kemikle karşılaştık. Kemik nesneler, aletler, kaşık, bıçak, saç iğneleri üzere buluntular elde ettik. Bunların hepsinin keçi kemiğinden yapıldığını gördük.”

Buluntular sayesinde Aigai’nin zenginlik kaynağı olan keçinin eti, sütü ve derisinin yanı sıra kemiklerinin de kullanıldığını anladıklarını vurgulayan Sezgin, o periyotta bu hayvanların hiçbir şeyinin ziyan olmadığının görüldüğünü lisana getirdi.

Ortaya çıkan kemikleri sınıflandırdıklarını belirten Sezgin, “İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesinden Doç. Dr. Iraz Akış Akad hocamız başkanlığında yürütülen TÜBİTAK projesinde bu keçi kemiklerinin DNA’sına yönelik çalışmalar yapıyoruz. Burada ele geçen kemiklerin DNA’sını inceleyerek, günümüzdeki keçi ırklarıyla karşılaştırıyoruz. Antik çağdaki keçi çeşitleriyle günümüzdeki keçi ırkları ortasındaki bağlantıyı öğrenmeye çalışıyoruz.” tabirlerini kullandı.