Almanya’da Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu biyoteknoloji firmasının geliştirdiği yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşı adayının 1. ve 2. basamak klinik denemelerinden olumlu sonuç alındığı bildirildi.
“Clinical Trials Arena” internet sitesinde yer alan habere nazaran, 18 ila 55 yaşlarındaki 60 sağlıklı gönüllünün katıldığı denemede, aşı adayının Kovid-19’u etkisiz kılan enzim ile antikorları üretmede ve hücre seviyesinde bağışıklık yansısı yaratmada başarılı olduğu gözlendi.
“BNT162b1” isimli aşı adayının değişen dozlarda uygulandığı denek kümelerinde Kovid-19’u etkisiz kılan kan şekeri enzimleri ile alımlayıcı-bağlayıcı İmmünoglobulin G antikorlarının ağırlaştığı görüldü.
Deneklerde ayrıyeten, hücre seviyesinde bağışıklık reaksiyonu yaratan CD4+ ve CD8+ glikoproteinlerde artış tespit edildi.
Bağışıklık reaksiyonlarında doza bağlı önemli değişimlerin gözlenmediği, bunun aşının düşük dozlarda üretilmesine imkan sağlayabileceği belirtildi.
Öte yandan, aşının inançlı olduğu, deneklerde rastgele bir yan tesire yol açmadığı kaydedildi.
Ribo Nükleik Asit (MRNA) temelli aşı, 18 yaş ve üzeri şahıslarda Kovid-19’a karşı bağışıklık oluşturmayı amaçlayan bir hami bileşen içeriyor.
Aşı adayının ABD’de 18-55 yaşlarındaki 45 sağlıklı gönüllünün katıldığı 1. ve 2. basamak klinik denemelerinden de olumlu sonuç alınmıştı.
Aşı adayının 3. basamakta Almanya, ABD ve Çin’de 30 bin denek üzerinde test edilmesi planlanıyor.
Almanya’nın Mainz kentinde 2008’de kurulan kelam konusu şirket, kanser de dahil olmak üzere kimi hastalıklara yönelik ilaç geliştirmek için çalışmalar yapıyor. Şirket, Ekim 2019’da paylarını ABD’de Nasdaq borsasında halka arz etmiş, 150 milyon dolar yatırım toplamıştı.
Şirket Kovid-19 aşı adayını geliştirmek ve seri üretmek üzere Amerikan ilaç devi Pfizer ve Çinli Fosun Pharma ile iştirak muahedeleri yapmıştı.
Klinik denemeler 3 evrede yapılıyor
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 evrede beşerler üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin birinci kademesinde, az sayıdaki istekli sağlıklı denek üzerinde aşının inançlı olup olmadığı ve muhtemel yan tesirleri araştırılıyor.
İkinci kademede, güvenilirliği doğrulanan aşının aktifliği 100’den fazla denek üzerinde test ediliyor.
Üçüncü ve son kademede ise birebir süreç, birkaç bin denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç, aylar ve hatta yıllar alabiliyor.
24 aşı adayı klinik deneme basamağında
Dünya Sıhhat Örgütü datalarına nazaran, 21 Temmuz prestijiyle Kovid-19’a karşı 24 aşı adayı deneme kademesinde, 142 aşı adayı ise klinik öncesi geliştirme basamağında bulunuyor.
Çin’de ortaya çıkan Kovid-19, 200’den fazla ülke ve bölgeye yayılarak salgına dönüştü.
Dünya genelinde olay sayısı 14 milyon 884 bini aşarken, 614 binden fazla kişi hayatını kaybetti.
